Дежавю сўзи французчадан “Jamais vu” сўзидан олинган. Ва баъзи одамлар бундай ҳолга тушиб туришади. Мисол учун сиз бирон жойга борасиз ва атрофингиздаги одамларни ва жойни биринчи марта кўриб турган бўлсангизда сизга жуда таниш кўринади.

Менда дежавю жуда тез-тез бўлиб туради. Кеча ҳам  дугонам билан айланишга чиқиб, шаҳар марказида янги очилган кафега кирдик. Шундоқ, иккинчи этажга чиққанимни биламан бу жой менга жуда таниш кўринди.

Айтишлари бўйича, дежавюга кўп тушадиган одамларга бу тўғри яшаётганидан дарак экан. Ким ҳам билади дейсиз. Аммо дежавю баъзиларда тушида кўргани рўёбга чиқиши сифатида намоён бўлиши ҳам мумкин.

Яқинда дежавю ҳақида бир мақола ўқиб қолдим, у ерда умуман бошқача таъриф ёзилган. Докторларнинг айтишига қараганда, бу шунчаки эпилепсия, психоз ёки шизофрениянинг бошланиши экан. Аммо бундай ҳолатни фақатгина 3%  одамлар ўз бошидан ўтказилиши билан ноёб ҳиссиёт ҳисобланади.

Андрей Курган эса, ўз “Феномен дежавю” асарида бу ҳолатга бутунлай бошқача таъриф буради. Унинг айтиши бўйича дежавю инсонларнинг ўтмиши ва ҳозирги ҳаёти билан боғлиқ бўлиб, баъзи инсоонларда олдиндан билиш қобилияти мавжудлигидан дарак экан.

Ҳар ким ҳар қандай таъриф беришига қараганда дежавюни олимлар ҳалигача тўлиқ ўрганмаганлар. Юқоридаги фикрларнинг барчаси шунчаки гипотеза хоос. Олимлардан эса янгиликлар кутиб қоламиз.

Зарнигор Хаятова